વાયરસ સંશોધન માં અલ્ટ્રાસોનિક્સ

જાણવાનું વર્થ હકીકતો

કોરોનાવાયરસ

કોરોનાવાયરસ શબ્દમાં બીજા ઘણા બધા પ્રકારો વચ્ચે, સાર્સ (ગંભીર તીવ્ર શ્વસન સિન્ડ્રોમ), એમઇઆરએસ (મધ્ય પૂર્વીય શ્વસન સિન્ડ્રોમ) પાછળના રોગ પેદા કરતા જીવાણુઓ સહિત વાયરસ કુટુંબના ઝાડની સંપૂર્ણ શાખા શામેલ છે. “કોરોનાવાયરસ” ની વાત કરવી અને ખતરનાક વાયરલ તાણનો ઉલ્લેખ કરવો એ “સસ્તન” કહેવા સાથે સરખાવી શકાય જ્યારે અર્થ “ગ્રીઝલી રીંછ”. તે તકનીકી રીતે યોગ્ય છે, પરંતુ ખૂબ જ અસ્પષ્ટ છે.

વાયરસ

વાયરસ એ એક નાનો ચેપી કણો છે જે પોતાને નકલ કરવા માટે હોસ્ટ સેલની જરૂર હોય છે. વાયરસ જીવતંત્રના જીવંત કોષો પર આક્રમણ કરે છે, જેમાં પ્રાણીઓ અને છોડથી લઈને સુક્ષ્મસજીવો હોય છે, જેમાં બેક્ટેરિયા અને આર્ચિયા છે.

વાયરસ આકારો, કદ અને પ્રકારો

સામાન્ય રીતે, વાયરસ બેક્ટેરિયા કરતા નોંધપાત્ર રીતે નાના હોય છે. આજકાલ સુધી મોટાભાગના વાયરસનો અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો છે જેનો વ્યાસ 20 થી 300 નેનોમીટર છે. મોટા ભાગના વાયરસ આવા મિનિટ કણો હોવાને કારણે, optપ્ટિકલ માઇક્રોસ્કોપમાં તે દૃશ્યમાન બનાવવા માટે પૂરતી વૃદ્ધિ હોતી નથી. વાયરસ જોવા અને તેનો અભ્યાસ કરવા માટે, સ્કેનીંગ અને ટ્રાન્સમિશન ઇલેક્ટ્રોન માઇક્રોસ્કોપ્સ (અનુક્રમે SEM અને TEM) જરૂરી છે.

એક વિરિયાનું કમ્પોઝિશન

સંપૂર્ણ વાયરસના કણને વિરિઓન કહેવામાં આવે છે. આવા વિરિઓનમાં ન્યુક્લિક એસિડનો આંતરિક ભાગ હોય છે, જે ક્યાં તો રિબોન્યુક્લિક અથવા ડિઓક્સિરીબonન્યુક્લિક એસિડ (આરએનએ અથવા ડીએનએ) હોઈ શકે છે. ન્યુક્લિક એસિડ કેપ્સિડ નામના રક્ષણાત્મક બાહ્ય પ્રોટીન શેલથી ઘેરાયેલું છે. એક કેપ્સિડ સમાન પ્રોટીન સબનિટ્સથી બનેલી છે જેને કેપ્સોમેર કહેવામાં આવે છે. કર્કશાનો મુખ્ય ભાગ ચેપને કન્ફર્મ કરે છે, જ્યારે કેપ્સિડ વાયરસને વિશિષ્ટતા પ્રદાન કરે છે. પ્રિયન્સ ચેપી પ્રોટીન પરમાણુઓ છે જેમાં વાયરલ ડીએનએ અથવા આરએનએ નથી.

એન્વેલપ વિ નેકેડ વાયરસ

વાયરસ કે જેમાં લિપિડ પરબિડીયું હોય છે તે પરબિડીયું વાયરસ તરીકે ઓળખાય છે. કહેવાતા પરબિડીયું એક લિપિડ કોટિંગ છે જે પ્રોટીન કેપ્સિડની આસપાસ છે. વાયરસ ઉભરતી પ્રક્રિયા દરમિયાન હોસ્ટ સેલ પટલમાંથી પરબિડીયું અપનાવે છે. પરબિડીયું વાયરસનાં ઉદાહરણો સાર્સ-કોવી -2, એચઆઇવી, એચએસવી, સાર્સ અથવા શીતળા છે.
નગ્ન વાયરસ પાસે આ પરબિડીયું નથી કારણ કે તેઓ કોષને ખોટી રીતે ખોલીને બહાર નીકળે છે. જો કે, કેટલાક વાયરસ એક "અર્ધ-પરબિડીયું" વિકસાવી શકે છે જે વાયરલ કેપ્સિડને સંપૂર્ણપણે બંધ કરે છે પરંતુ વાયરલ ગ્લાયકોપ્રોટીનથી મુક્ત છે. નગ્ન વાયરસનાં ઉદાહરણો પોલિવાયરસ, નોડાવાયરસ, એડેનોવાયરસ અને એસવી 40 છે.

વાયરસ મોર્ફોલોજી

ચાર મુખ્ય મોર્ફોલોજિકલ વાયરસ પ્રકારો અલગ પડે છે, એટલે કે હેલિકલ, આઇકોસાહેડ્રલ, પ્રોલેટ અને પરબિડીયું. વળી ત્યાં કહેવાતા જટિલ વાયરસ મોર્ફોલોજિસ છે.
વાયરસના મોર્ફોલોજીને કેપ્સિડ અને તેના આકાર દ્વારા વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવે છે. કેપ્સિડ વાયરલ જીનોમ દ્વારા એન્કોડ કરેલા પ્રોટીનથી બનાવવામાં આવ્યું છે. કsપ્સિડ આકાર મોર્ફોલોજિકલ ભેદ માટેનો આધાર છે. વાયરસ-કોડેડ પ્રોટીન સબ કે જે ક calledપ્સomeમર્સ કહેવાતા સ્વ-એસેમ્બલ થાય છે તે કેપ્સિડ રચે છે, જેને સામાન્ય રીતે વાયરસ જિનોમની હાજરીની જરૂર હોય છે.
હેલિકલ વાયરસ: હેલિકલ વાયરસનું કેપ્સિડ સ્વરૂપ હોય છે જેને ફિલામેન્ટસ અથવા સળિયા આકારનું વર્ણન કરી શકાય છે. પેશી આકારમાં કેન્દ્રિય પોલાણ હોય છે જેમાં ન્યુક્લિક એસિડ બંધ હોય છે. કેપ્સોમર ગોઠવણ પર આધાર રાખીને, હેલ્લિકલ આકાર વાયરસ કેપ્સિડ લવચીકતા અથવા કઠોરતા આપે છે.
આઇકોસાહેડ્રલ વાયરસ: આઇકોસાહેડ્રલ વાયરસના કેપ્સિડમાં સમાન સબ્યુનિટ્સ (કેપ્સોમર્સ) હોય છે જે એકપક્ષી ત્રિકોણ બનાવે છે, જે બદલામાં સમપ્રમાણરીતે ગોઠવાય છે. આઇકોસાહેડ્રલ આકાર ન્યુક્લિક એસિડ માટે પુષ્કળ જગ્યા પ્રદાન કરતી એક ખૂબ જ સ્થિર કેપ્સિડ રચના પ્રદાન કરે છે.
પ્રોલેટ વાયરસ: પ્રોલેટ આકાર આઇકોસાહેડ્રલ આકારનો એક પ્રકાર છે અને બેક્ટેરિયોફેજેસમાં જોવા મળે છે.
એન્વેલપ વાયરસ: કેટલાક વાયરસમાં ફોસ્ફોલિપિડ્સ અને પ્રોટીનથી બનેલો પરબિડીયું હોય છે. પરબિડીયું ભેગા કરવા માટે, વાયરસ તેના હોસ્ટની કોષ પટલના ભાગોનો ઉપયોગ કરે છે. પરબિડીયું કેપ્સિડના રક્ષણાત્મક કોટ તરીકે કાર્ય કરે છે અને ત્યાંથી યજમાનની રોગપ્રતિકારક શક્તિથી વાયરસને સુરક્ષિત કરવામાં મદદ કરે છે. પરબિડીયુંમાં રીસેપ્ટર પરમાણુઓ પણ હોઈ શકે છે જે વાયરસને યજમાન કોષો સાથે બાંધવામાં સક્ષમ કરે છે અને કોશિકાઓના ચેપને સરળ બનાવે છે. એક તરફ, એક વાયરલ પરબિડીયું કોષોના ચેપને સરળ બનાવે છે; બીજી બાજુ, વાયરલ પરબિડીયું પર્યાવરણીય એજન્ટો દ્વારા નિષ્ક્રિયકરણ માટે વાયરસને વધુ સંવેદનશીલ બનાવે છે, જેમ કે ડિટર્જન્ટ (દા.ત., સાબુ) જે પરબિડીયુંના લિપિડ બિલ્ડિંગ બ્લોક્સને વિક્ષેપિત કરે છે.
જટિલ વાયરસ: એક જટિલ વાયરસ કેપ્સિડ સ્ટ્રક્ચર દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે જે ન તો કેવળ વિશિષ્ટ છે, અથવા તો શુદ્ધ આઇકોસેડ્રા નથી. તદુપરાંત, જટિલ વાયરસમાં વધારાના ઘટકો જેવા કે પ્રોટીન પૂંછડીઓ અથવા જટિલ બાહ્ય દિવાલ હોઈ શકે છે. ઘણા ફેજ વાયરસ તેમની જટિલ રચના માટે જાણીતા છે, જે હેક્લિકલ પૂંછડી સાથે આઇકોસાહેડ્રલ વડાને જોડે છે.

વાયરસ જેનોમ

વાઈરલ જાતિઓમાં વિવિધ પ્રકારની જીનોમિક રચનાઓ હોય છે. વાયરસ જાતિના જૂથમાં છોડ, પ્રાણીઓ, આર્ચીઆ અથવા બેક્ટેરિયા કરતાં વધુ માળખાગત જિનોમિક વિવિધતા છે. લાખો વિવિધ પ્રકારના વાયરસ છે, જોકે અત્યાર સુધીમાં ફક્ત 5,000 પ્રકારના વિગતવાર વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે. આ ભવિષ્યના વાયરસ સંશોધન માટે વિશાળ જગ્યા છોડે છે.