Γεγονότα που αξίζει να γνωρίζουμε

Το κολλαγόνο

Το κολλαγόνο είναι ινώδης πρωτεΐνη με δομή τριπλής έλικας και τη μείζονα αδιάλυτη ινώδη πρωτεΐνη στην εξωκυτταρική μήτρα και στον συνδετικό ιστό. Υπάρχουν τουλάχιστον 16 τύποι πολυχετών, αλλά οι περισσότεροι από αυτούς είναι (περίπου 90%) ανήκουν στον τύπο ι, τύπου ΙΙ και τύπου ΙΙΙ. Το κολλαγόνο είναι η πιο άφθονη πρωτεΐνη στο ανθρώπινο σώμα που βρίσκεται στα οστά, τους μυς, το δέρμα και τους τενισμούς. Στα θηλαστικά, συνεισφέρει το 25-35% της ολόκληρης πρωτεΐνης του σώματος. Η παρακάτω λίστα δίνει παραδείγματα ιστών όπου οι τύποι κολλαγόνου είναι οι πιο αφθονικές: Type I — οστά, δέρμα, τένοντα, σύνδεσμοι, κερατοειδής. Τύπος II — χόνδρος, υαλώδες σώμα, παλποειδές πυρήνα. Τύπος III — δέρμα, τοίχωμα δοχείου, επικομιώδεις ίνες των περισσότερων ιστών (πνεύμονες, ήπαρ, σπλήνα, κ. λπ.). Τύπος IV — μεμβράνες υπογείου, τύπος V — συχνά συνδιανέμει με κολλαγόνο τύπου ι, ειδικά στον κερατοειδή χιτώνα. Αυτό φυσικά ευνοούσε την εμπορική εκμετάλλευση των προτύπων αφθονίας των πολυφυροειδών (πολυφυροειδή I – V), απομονώνοντας και εξαγνίζοντας τα, κυρίως από τους ιστούς των ανθρώπων, των βοοειδών και των χοίρων, με συμβατικές διαδικασίες παραγωγής υψηλής απόδοσης, οδηγώντας σε υψηλή ποιότητα δόσεις κολλαγόνου. (Silva et al., Μαρ. φάρμακα 2014, 12)
Το ενδογενές κολλαγόνο είναι ένα φυσικό κολλαγόνο που συνδημιουργείται από το σώμα, ενώ το εξωγενές κολλαγόνο είναι συνθετικό και μπορεί να προέρχεται από μια εξωτερική πηγή όπως τα συμπληρώματα. Το κολλαγόνο εμφανίζεται στο σώμα, ειδικά στο δέρμα, τα οστά και τους συνδετικούς ιστούς. Η παραγωγή κολλαγόνου σε έναν οργανισμό μειώνεται με την ηλικία και την έκθεση σε παράγοντες όπως το κάπνισμα και το ΥΠΕΡΙΏΔΕς φως. Στην ιατρική, το κολλαγόνο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε επίδεσμοι τραύματος κολλαγόνου για να προσελκύσει νέα κύτταρα του δέρματος σε σημεία πληγής.
Το κολλαγόνο χρησιμοποιείται ευρέως σε συμπληρώματα και φαρμακευτικά προϊόντα, δεδομένου ότι μπορεί να απορροφήσουν. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να διασπαστεί, να μεταμορφωθεί και να ληφθεί πίσω στο σώμα. Μπορεί επίσης να σχηματιστεί σε συμπιεσμένα στερεά ή δίχτυ-όπως τζελ. Το ευρύ φάσμα λειτουργιών και η φυσική του εμφάνιση το καθιστούν κλινικά ευέλικτο και κατάλληλο για διάφορους ιατρικούς σκοπούς. Για ιατρική χρήση, το κολλαγόνο μπορεί να λαμβάνεται από βοοειδή, χοίρους, πρόβατα, θαλάσσιους οργανισμούς.
Υπάρχουν τέσσερις κύριες μέθοδοι για την απομόνωση του κολλαγόνου από τα ζώα: το αλάτισμα, η αλκαλική, η όξινη και η μέθοδος ενζύμου.
Οι όξινες και ενζυματικές μέθοδοι χρησιμοποιούνται συχνότερα σε συνδυασμό για την παραγωγή κολλαγόνου υψηλής ποιότητας. Δεδομένου ότι μέρη του κολλαγόνου είναι οξύ-διαλυτό κολλαγόνο (ΣΕΕ) και άλλα μέρη είναι πεψινη-διαλυτό κολλαγόνο (PSC), η θεραπεία με οξύ ακολουθείται από μια ενζυμική εκχύλιση πεψης. Η εκχύλιση με όξινο κολλαγόνο διεξάγεται με βιολογικά οξέα όπως χλωροοξικό, κιτρικό ή γαλακτικό οξύ. Για την απελευθέρωση του πεψίνης-διαλυτού κολλαγόνου (PSC) από το υπόλοιπο υλικό της διαδικασίας εκχύλισης του κολλαγόνου οξέος, η αδιάλυτη ύλη αντιμετωπίζεται με το ένζυμο πεψίνης, για την απομόνωση του πεψίνης διαλυτού κολλαγόνου (PSC). Η PSC εφαρμόζεται συνήθως σε συνδυασμό με 0,5 M οξικού οξέος. Το Pepsin είναι ένα κοινό ένζυμο καθώς είναι σε θέση να διατηρήσει μια δομή κολλαγόνου με το να σώσει τον τερματικό N της αλυσίδας πρωτεΐνης και το πεπτίδιο μη-έλικα.
Το κολλαγόνο χρησιμοποιείται σε διατροφικά συμπληρώματα (φαρμακοφαρμακευτικά προϊόντα), καλλυντικά και φάρμακα. Το κολλαγόνο θηλαστικών και θαλασσών (ψαριών) είναι διαθέσιμο στην αγορά και μπορεί να αγοραστεί σε οποιαδήποτε ποσότητα. Το κολλαγόνο Μέδουσα είναι μια νέα μορφή κολλαγόνου, το οποίο είναι ανθρώπινο βιοσυμβατό και μη θηλαστικό (χωρίς δωρεάν). Το κολλαγόνο Μέδουσα δεν ταιριάζει με κανένα συγκεκριμένο τύπο κολλαγόνου (τύπου I-V), αλλά παρουσιάζει τις διάφορες ιδιότητες των τύπων κολλαγόνου I, II και V.

Γλυκοπρωτεΐνες

Οι γλυκοπρωτεΐνες βρίσκονται σε πολλούς οργανισμούς από βακτήρια στον άνθρωπο και έχουν διαφορετικές λειτουργίες. Αυτές οι πρωτεΐνες με σύντομες ολιγοσελσακχαρικές αλυσίδες εμπλέκονται στην αναγνώριση της επιφάνειας των κυττάρων από ορμόνες, ιούς και άλλες ουσίες σε πολλά κυτταρικά συμβάντα. Επιπλέον, τα αντιγόνα της επιφάνειας των κυττάρων εξυπηρετούν ως βλεννογόνο έκκριση του στοιχείου εξωκυττάριας μήτρας, του γαστρεντερικού και του ουρογεννητικού συστήματος. Σχεδόν όλες οι σφαιρικές πρωτεΐνες στο πλάσμα εκτός από την λευκωματίνη, εκκρίνονται ένζυμα και πρωτεΐνες έχουν δομή γλυκοπρωτεΐνης. Η κυτταρική μεμβράνη αποτελείται από μόρια πρωτεΐνης, λιπιδίων και υδατανθράκων. Ο ρόλος των γλυκοπρωτεϊνών στην κυτταρική μεμβράνη, από την άλλη πλευρά, επηρεάζει τον αριθμό και τη διανομή των πρωτεϊνών. Αυτές οι πρωτεΐνες εμπλέκονται στη μετάβαση από τη μεμβράνη στην ουσία. Ο αριθμός και η κατανομή των γλυκολολιπιδίων και γλυκοπρωτεϊνών δίνουν ειδικότητα των κυττάρων.
Οι γλυκοπρωτεΐνες είναι υπεύθυνες για την αναγνώριση των κυττάρων, την επιλεκτική διαπερατότητα της κυτταρικής μεμβράνης και την πρόσληψη ορμονών. Υπάρχουν 7 κύριοι τύποι μονοσακχαρίτες στο τμήμα υδατανθράκων των γλυκοπρωτεϊνών. Αυτοί οι μονοσακχαρίτες συνδυάζονται με διαφορετική αλληλουχία και διαφορετικές δομές ομολόγων, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο αριθμό δομών αλυσίδας υδατανθράκων. Μια γλυκοπρωτεΐνη μπορεί να περιέχει μια ενιαία δομή ολιγοσοσακχαρίδη που συνδέεται με το ν ή μπορεί να περιέχει περισσότερους από έναν τύπους ολιγοσακχαρίτη. Οι ολιγοσακχαρίτες που συνδέονται με το ν μπορούν να είναι της ίδιας ή διαφορετικής δομής ή μπορεί επίσης να υπάρχουν σε ολιγοσακχαρίτες που συνδέονται με τον O. Ο αριθμός των ολιγοσελχαρινικών αλυσίδων ποικίλλει ανάλογα με την πρωτεΐνη και τη λειτουργία.
Τα σιαλικά οξέα στις γλυκοπρωτεΐνες, ένα στοιχείο γλυκοκάλυχ, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αναγνώριση των κυττάρων. Εάν τα σιαλικά οξέα καταστραφούν για οποιονδήποτε λόγο, η δομή γλυκοπέδοχ της μεμβράνης διαταράσσεται και το κύτταρο δεν μπορεί να εκτελέσει τις περισσότερες από τις καθορισμένες εργασίες. Επίσης, υπάρχουν κάποιες δομικές γλυκοπρωτεΐνες. Είναι φιμπρονίνες, λαινίνες, εμβρυϊκές φιμπρονίνες και όλες έχουν διαφορετικές αποστολές στο σώμα. Επίσης στις Ευκαρυωτικές γλυκοπρωτεΐνες, υπάρχουν μερικοί μονοσακχαρίτες κυρίως σε εξαοϊκό και αμινοξικό τύπο. Μπορούν να βοηθήσουν στην αναδίπλωση των πρωτεϊνών, να βελτιώσουν τη σταθερότητα των πρωτεϊνών και εμπλέκονται στην κυτταρική σηματοδότηση.